GÓRECKI | BACH | Pianohooligan

UTWORY
🔘 Andrzej Szachowski – Helix Nebula
🔘 Johann Sebastian Bach – Koncert klawesynowy f-moll BWV 1056 (autorska, improwizowana kadencja Piotra Orzechowskiego)
🔘 Henryk Mikołaj Górecki – Koncert na klawesyn i orkiestrę smyczkową op.40 (autorska, improwizowana kadencja Piotra Orzechowskiego)
🔘 Paul Hindemith – Symfonia “Die Harmonie der Welt”

ARTYŚCI
🔘 Orkiestra Symfoniczna Filharmonii w Szczecinie
🔘 Piotr Orzechowski (aka Pianohooligan) – pianina elektro-akustyczne (Wurlitzer, Rhodes)
🔘 Karl Hirzer – dyrygent

Przed nami naprawdę niesamowity wieczór. W złotej sali z utworami m.in. Jana Sebastiana Bacha (1685-1750) i Henryka Mikołaja Góreckiego (1933-2010) zmierzy się wyjątkowy pianista – Piotr Orzechowski. Znany pod pseudonimem Pianohooligan, od lat podbija serca publiczności na całym świecie i to zarówno miłośników jazzu, jak i twardej klasyki.
Pianista, improwizator i kompozytor w jednej osobie. Orzechowski to postać nietuzinkowa i bezsprzecznie wybitny muzyk, który porusza się z równą swobodą w muzyce poważnej, co w jazzie, choć jego znakiem firmowym jego twórczości jest fakt, że stanowi ona syntezę gatunków, wymyka się prostym klasyfikacjom i nie daje się łatwo przypisać tradycyjnym kategoriom. Artysta jest laureatem wielu nagród, m.in. nagrody O!Lśnienia „Onetu”, Kulturalnych Odlotów „Gazety Wyborczej” czy Grand Prix Jazz Melomani. Nagrywa dla jednej z najbardziej prestiżowych wytwórni fonograficznych na świecie – Decca Records.
Na naszym koncercie będą mieli Państwo okazję poznać Pianohooligana w repertuarze klasycznym…wykonywanym na pianinach elektrycznych (Wurlitzer, Rhodes). W jego interpretacji usłyszymy w pierwszej kolejności Koncert na klawesyn (fortepian) f-moll BWV 1056 Jana Sebastiana Bacha.
W czasach Bacha picie kawy nie było tak powszechnym zwyczajem, jak obecnie, a w Lipsku, w którym żył i tworzył, było kawiarni zaledwie kilka. Ale to właśnie jednej z nich, a dokładnie kawiarni Zimmermanna przy Catherinenstraße, zawdzięczamy powstanie prawie wszystkich koncertów klawesynowych Bacha. Od 1720 roku aż do swojej śmierci w roku 1741 r., barista Zimmermann w środowe, letnie popołudnia (a zimą w piątki) organizował koncerty Collegium Musicum – czyli zespołu muzyków zawodowych i uniwersyteckich, którym Bach kierował od 1729 roku. Kompozytor przez dekadę pisał dla Collegium i prowadził koncerty zespołu. To właśnie wtedy wpadł na pomysł solowego koncertu na klawesyn, który tradycyjnie był tylko instrumentem akompaniującym. Tego wieczoru usłyszą Państwo jeden z tych koncertów, które podziwiała przy dobrej kawie lipska publiczność blisko 300 lat temu, z tą jednak różnicą, że klawesyn zastąpi tu pianino elektryczne. Oznaczony w katalogu dzieł numerem 1056, ten krótki koncert jest najprawdopodobniej transkrypcją zaginionego koncertu na skrzypce lub obój (g-moll). Zachwycająco piękna druga część ma w wersji klawesynowej (fortepianowej) jednak znacznie bardziej zdobną ornamentykę niż w pierwowzorze.
Pozostaniemy przy utworach na klawesyn, bo zaraz po Bachu zabrzmi… Górecki! Koncert na klawesyn (lub fortepian) i orkiestrę smyczkową op. 40 (1980) Henryka Mikołaja Góreckiego powstał na zamówienie Polskiego Radia z przeznaczeniem do radiowego cyklu prezentacji współczesnych twórców polskich “Forum kompozytorów”. Prawykonanie wersji klawesynowej odbyło się 2 marca 1980 roku w Katowicach. Od samego początku utwór zbił z tropu wielbicieli Góreckiego, bo tuż po napisaniu tak wielkich i doniosłych dzieł jak III Symfonia (Symfonia pieśni żałosnych) czy Beatus vir kompozytor zaprezentował „muzyczne cacko” pełne folklorystycznych inspiracji. Utwór niezwykle lekki, efektowny, dający tak publiczności, jak i soliście ogromną przyjemność. Dodajmy, że w listopadzie 2010 roku w naszej Filharmonii utwór ten wykonała córka kompozytora Anna Górecka.
Koncert zakończymy Symfonią Die Harmonie der Welt Paula Hindemitha (1895–1963). Ten wspaniały kompozytor niemiecki, który po dojściu Hitlera do władzy wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, wciąż znany jest nielicznym słuchaczom w Polsce. A szkoda, bo jego muzyka zachwyca, a jednocześnie nie jest trudna w odbiorze, bo czerpie inspirację z baroku i form klasycznych. Symfonia Die Harmonie der Welt (Harmonia Świata), którą zagramy tego wieczoru, powstała z fascynacji Hindemitha życiem astronoma Johannesa Keplera, a tytuł jest niemieckim tłumaczeniem dzieła Keplera Harmonices Mundi (1619), znanego z wyjaśnienia trzeciego prawa ruchu planet. Kompozytor zafascynował się mistyczną stroną dzieła Keplera. Co ciekawe, z tej symfonii narodziła się później opera o tym samym tytule, jedna z najbardziej cenionych oper XX wieku. Symfonia Hindemitha składa się z trzech części i miała swoją światową premierę w Bazylei w 1952 roku.
Ale zanim to wszystko nastąpi, zagramy dla Państwa utwór Helix Nebula Andrzeja Szachwowskiego – za który kompozytor otrzymał Nagrodę Orkiestry Filharmonii w Szczecinie oraz Nagrodę Publiczności na I Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim im. Mieczysława Karłowicza. Odbył się on w Filharmonii w Szczecinie, w marcu 2021 roku. Artysta regularnie współpracuje z laureatem Oscara, Janem A.P. Kaczmarkiem.
Tego wieczoru Orkiestrę Symfoniczną Filharmonii w Szczecinie poprowadzi wschodząca gwiazda kanadyjskiej dyrygentury – maestro Karl Hirzer.