„Pocahontas”, czyli bajka daleka od historycznej prawdy. Ten klip w ciekawy sposób krytykuje film Disneya

Pocahontas, czyli bajka, która do dziś budzi wiele kontrowersji

Produkcje Disneya królowały przez cały XX wiek, ale to właśnie w latach 90. pojawiło się wiele ciekawych projektów, które – nie bójmy się tego powiedzieć – ukształtowały nas w dzieciństwie. Mówimy o takich legendarnych animacjach jak Aladyn, Król lew, Mała Syrenka, Piękna i Bestia czy Pocahontas. I mimo tego, że wiele historii przedstawionych nam w animowanych dziełach nijak ma się do ich realnych odpowiedników (o ile oczywiście takowe istnieją), żadna rozbieżność nie rodziła tylu pytań i kontrowersji, co właśnie opowieść o losach Pocahontas – indiańskiej księżniczki, której życie dalekie było od bajkowych ideałów.

Przeczytaj także: „Piękna i Bestia” nie doczeka się prequelu? Pracę nad produkcją serialu zostały zawieszone

Rozebraniem produkcji na czynniki pierwsze zajął się portal Screen Junkies, który znany jest z krytyki obecnych na rynku produkcji. Publikuje ją w formie tzw. szczerych trailerów, nierzadko krytykując poruszane w filmach wątki i zauważając fabularne niedociągnięcia. Prawie 30 lat po premierze bajki otrzymaliśmy więc krótki materiał przedstawiający nam kilka nieścisłości, jakie pojawiły się w historii o Pocahontas.

Przywitajmy Motoakę

Nie da się ukryć, że Pocahontas stworzona została w formie bajki dla dzieci, która musiała spełnić pewne kryteria. Powstał więc film kolorowy, przystępny i oczywiście zawierający motyw księżniczki, spełnionej miłości, a także klasycznego już zwycięstwa dobra nad złem. Realna historia Pocahontas była jednak zupełnie odmienna od znanego nam materiału i pomimo tego, że większość przedstawionych w bajce postaci istniała naprawdę, ich życiorysy potoczyły się zupełnie inaczej. Świat nie doczekał się bowiem ani wiecznego pojednania Indian i kolonizatorów, ani romansu między Pocahontas a Jonem Smithem. Ba, nie doczekał się nawet samej Pocahontas, ponieważ taka postać nie istniała.

Księżniczką, na której bazowano, była bowiem Motoaka, która urodziła się w najcięższym okresie dla rdzennych mieszkańców Ameryki. Przełom XVI i XVII wieku był czasem ekspansji kolonialnej Europejczyków, która doprowadziła do masowych mordów na nieznanych wówczas plemionach. Historia samej Motoaki rozpoczęła się w momencie jednej z wypraw Brytyjczyków, w których szeregach pojawił się znany nam już John Smith. Zaprzyjaźnił się z dziewczyną (według historyków była to właśnie przyjaźń, a nie namiętny romans), a dzięki ich relacji, między kolonizatorami a rdzennymi mieszkańcami początkowo zawiązała się dobrze prosperująca wymiana handlowa. Pozwoliła ona Brytyjczykom na wejście do osady Motoaki – Werowocomoco – a samemu Johnowi do wstąpienia w struktury plemienia. Dzięki temu formalnie stał się on jego członkiem. Sytuacja zmieniła się jednak na początku XVII wieku, kiedy to między dwoma obozami wybuchła wojna. Sama księżniczka wsławiła się wówczas obroną brytyjskich kolonizatorów od zaplanowanej na nich rzezi, tym samym stając się zdrajczynią własnego plemienia.

Motoaka w ciągu kilku kolejnych miesięcy postanowiła więc opuścić rodzimą krainę i dołączyła do Brytyjczyków, by udać się z nimi w drogę powrotną do Europy. Zawarła tam małżeństwo z niejakim Johnem Rolfem i służąc swoim przykładem, nawoływała mieszkańców Nowego Świata do łączenia się w pary tubylcami. Pomogła także we wprowadzeniu wielu ważnych reform dzięki pojawianiu się na brytyjskich salonach. Historia indiańskiej księżniczki zakończyła się jednak tragicznie – zmarła w wieku zaledwie 22 lat na bliżej nieokreśloną chorobę.

Jak traktować bajkę?

Historię Pocahontas z biegiem lat, a także wzrostem świadomości ludzi, można oczywiście ocenić zupełnie inaczej. W fabule odnaleźć możemy wiele kontrowersyjnych wątków. Chodzi m.in. o seksualizację bohaterki, wybielanie krwawych poczynań Brytyjczyków na ziemiach zamieszkanych przez rdzenną ludności i co najgorsze, stawianie tezy, że na „odkryte” wówczas plemiona składała się grupa nieokrzesanych i nierozwiniętych dzikusów. Powyższy klip z serii Honest Trailers, w odrobinę zabawny sposób, przygląda się właśnie tym aspektom.

Edyta Górniak – Kolorowy wiatr (piosenka z filmu Pocahontas), posłuchaj!