Podziel się:
„Paweł” to dźwiękowy dziennik podróży – na poły fantasmagoryczny, na poły mokumentalny zapis podążania za rzekami, kanałami i ściekami, czy to w stronę zbiorników wodnych, które tworzą, czy też pod prąd, w stronę źródeł, z których wypływają. Na utwór składa się osiem scen, czy może raczej osiem napotkanych krajobrazów. Stanowią one razem niezbyt logiczną i niezbyt konkluzywną opowieść o zaporach wodnych, tamach i śluzach, urodzajach i powodziach, wyschniętych jeziorach i kamiennych korytach rzek, a także wszystkim tym, co zjawiska te skrywają i odkrywają. I o tym, w jakim rytmie to robią – właściwie przede wszystkim o tym, w jakim rytmie to robią.
Utwór oparty jest na nagraniach terenowych dokonanych za pomocą domowej roboty geofonów, hydrofonów i mikrofonów kontaktowych. Wybór ten oznacza, że krajobrazy w „Pawle” nie mają charakteru pejzaży dźwiękowych, w ogóle nie przypominają też miejsc, tak jak utarło się je słyszeć. Mało co ukazane jest tutaj z perspektywy ludzkich uszu. A jednak nagrania te są wręcz absurdalnie prawdziwe – montaż jest minimalny, efektów właściwie nie ma, dramaturgia jest praktycznie żadna. Jedyne co w „Pawle” naprawdę jest, to zestawienia różnych ujęć danego krajobrazu w danym czasie – równoczesnych, choć arbitralnych, przeskalowanych, może nawet niewspółmiernych.
Nagraniom terenowym towarzyszy głos czytający tekst, który jest czymś pomiędzy notatkami z podróży, konspektem wykładu z zakresu historii społecznej i wywodem kuratorskim objaśniającym naturę słyszanych dźwięków. Fakty, anegdoty, mity i codzienne obserwacje coś może odsłaniają w słyszanych dźwiękach, ale jeszcze więcej chyba zasłaniają, tym bardziej, że pełno tu cytatów – a właściwie kryptocytatów. Wyjątkiem jest obszerny fragment libretta Roberta Ashley’a pt. „The Mystery of the River”, rzadko wykonywanej części opery „Atalanta (Acts of God)”.
Michał Libera – socjolog, kurator, dramaturg muzyczny, autor dźwiękowych tableaux vivants, spektakli teatralnych dla ucha, oper w wersjach akuzmatycznych i scenicznych, filmów do niemego czytania, instalacji dźwiękowych na podstawie scenariuszy filmowych oraz innych form hybrydowych. Zaowocowały one współpracą z takimi osobami i grupami jak Apartment House, Andrea Belfi, Hilary Jeffery, Lê Quan Ninh, Martin Küchen, Barbara Kinga Majewska, Tony Di Napoli, Pete Simonelli, Ingar Zach, Zinc & Copper. Jako kurator wyprodukował kilkadziesiąt płyt (głównie w konceptualno-popowej serii „Populista” oraz serii poświęconej Studiu Eksperymentalnemu Polskiego Radia), niezliczoną ilość koncertów autonomicznych oraz dla galerii sztuki, teatrów, festiwali muzycznych (m.in. Huddersfield Contemporary Music Festival, Donaueschinger Musiktage), a także wystaw i instalacji dźwiękowych (w tym wystawę Katarzyny Krakowiak w Pawilonie Polskim na 13. Biennale Architektury w Wenecji, za którą otrzymali wyróżnienie). Obecnie pracuje nad pomnikiem dźwiękowym na terenie byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Plaszow.